Popularność tworzyw sztucznych wykorzystywanych do urządzania i dekorowania wnętrz jest coraz większa. Przede wszystkim dlatego, że dają możliwość uzyskania lekkich i nowoczesnych kształtów mebli, w tym foteli, stolików, półek, regałów czy krzeseł. Mieszanie różnych stylów wystroju to sposób na niepowtarzalną i wyjątkową przestrzeń. Z tego powodu użycie tworzyw sztucznych – łączonych z drewnem, metalem lub występujących samodzielnie w otoczeniu makram, dywanów i mebli tapicerowanych – stanowi modowy i eklektyczny akcent.
Tworzywa sztuczne najczęściej wykorzystywane we wnętrzarstwie
Tworzywa sztuczne nie występują w przyrodzie. Są całkowicie sztucznym wytworem człowieka lub polimerami naturalnymi wzmocnionymi odpowiednimi dodatkami. Dzięki temu mają różne struktury, składy oraz właściwości. Pozwala to na dopasowanie i użycie właściwego tworzywa w zależności od potrzeb. Oto najczęściej wykorzystywane we wnętrzarstwie materiały sztuczne.
Poliwęglan (PC) to tworzywo amorficzne (bezkształtne, niemające określonej budowy) oraz termoplastyczne (poddające się formowaniu w wyniku podgrzewania). Dzięki tym właściwościom łatwo można nadać mu pożądany kształt, co sprawia, że jest chętnie i często stosowany do wytwarzania elementów mebli. Dodatkowo charakteryzuje się dużą przeźroczystością, twardością oraz odpornością na uszkodzenia mechaniczne czy ścieranie.
Polipropylen (PP) to tworzywo częściowo krystaliczne. Podobnie jak poliwęglan cechuje się dużą termoplastycznością. Wytrzymałość na działanie różnych substancji chemicznych oraz niska higroskopijność sprawiają, że meble wykonane z tego rodzaju polimerów świetnie sprawdzają się w pomieszczeniach narażonych na wilgoć, np. w łazience lub kuchni.
Terpolimer akrylonitrylo-butadieno-styrenowy (ABS) to też tworzywo amorficzne, odporne na pękanie, zarysowania. Dobrze reaguje na zmiany temperatury i działanie czynników atmosferycznych, nie wchłania wody. Materiał jest bezpieczny dla organizmu, nie wpływa negatywnie na zdrowie.
Ray i Charles Eames – projektanci i wizjonerzy
Ray i Charles Eames to jedni z prekursorów stosowania tworzyw sztucznych w melbach użytkowych. Ich niezwykłe projekty stały się bardzo popularne i zyskały status kultowych. Współcześni producenci chętnie inspirują się tymi dziełami. Na stałe do kanonu weszły fotel Lounge Chair oraz krzesła z serii Chair: Aluminium, Organic, Plastic Armchair i Plastic Side Chair.
Na uwagę zasługuje również leżak wykonany na konkurs Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku. Jego nazwa, La Chaise, zainspirowana jest rzeźbą Gastona Lachaise „Unosząca się postać”. Obszerna oraz ekspansywna forma umożliwia przybranie wygodnej pozycji podczas odpoczynku – siedzącej lub półleżącej. To idealny przykład ikony organicznego designu meblarskiego.
Kolejnym wartym uwagi projektem Eamesów jest krzesło Plastic Armchair, określane też jako DAR (ang. Dining Height Armchair Rod Base). Powstało w 1950 roku na konkurs „Low Cost Design” organizowany przez Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku. Opływowy kształt siedziska zespolonego z podłokietnikami był czymś innowacyjnym oraz niezwykłym w tamtym czasie. Modyfikacje wprowadzano za pomocą zmiany podstawy.
Verner Panton – plastikowy król
Verner Panton był duńskim architektem i projektantem, twórcą wyjątkowego i kultowego krzesła Panton, wykonanego z tylko jednego kawałka plastiku. Autor tego innowacyjnego rozwiązania wpadł na jego pomysł już w latach 50. XX wieku, jednak nie znalazł wtedy nikogo chętnego do realizacji tego przedsięwzięcia. Zmieniło się to dopiero w 1963 roku, kiedy rozpoczął współpracę z Willim Fehlbaumem, założycielem Vitry. Opracowanie odpowiedniej technologii zajęło 4 lata, a następnie wypuszczono pilotażowo 150 sztuk krzeseł. Zastosowany materiał okazał się nietrwały, dlatego w 1979 roku zaprzestano produkcji, by wznowić ją na początku lat 90.
Nowoczesne tworzywa oraz dostępna technologia okazały się wystarczające, aby model Panton stał się wytrzymały i odporny. Przy niewielkich nakładach pieniężnych rozpoczęto produkcję na masową skalę. W ten sposób upowszechniono wyjątkowy, innowacyjny oraz ponadprzeciętny rodzaj krzesła, atrakcyjny również dla współczesnych użytkowników.
Verner Panton nie ograniczał swoich wizji z wykorzystaniem plastiku tylko do mebli, tworzył też inne elementy wyposażenia wnętrz, jak na przykład oświetlenie. W 1960 roku powstała lampa Moon zamykająca w formie kuli wszystkie fazy księżyca. Na uwagę zasługuje także projekt Onion, w którym artysta za pomocą pionowych paneli odwzorował kształt cebuli.
Roman Modzelewski – polski eksperymentator
Warto również wspomnieć o polskim projektancie Romanie Modzelewskim, który zafascynowany tworzywami sztucznymi chciał je zastosować do konstrukcji mebli użytkowych. Jego wybitnym dziełem jest model RM58, wykorzystujący laminat poliestrowo-szklany. Było to innowacyjne oraz pierwsze tego typu wykonanie mebla w Polsce! Organiczna forma została doceniona przez Le Corbusiera (czołowego przedstawiciela międzynarodowego modernizmu). Niestety fotel nigdy nie wszedł do produkcji seryjnej. Dopiero w 2012 roku studio Vzór wprowadziło model RM58 do sprzedaży.
Wykorzystanie tworzyw sztucznych we wnętrzarstwie – podsumowanie
Zalet używania mebli wykonanych z tworzyw sztucznych jest wiele, to m.in. odporność na zniszczenia oraz działanie czynników atmosferycznych. Co ważne, nie wchłaniają wody. Krzesła wykonane z plastiku można bezpiecznie przechowywać dzięki sztaplowaniu, czyli układaniu warstw jedna na drugiej. Są łatwe w czyszczeniu, lekkie i przede wszystkim dobrze wyglądają w każdym wnętrzu, niezależnie od jego stylu.